Νανά - Εμίλ Ζολά

Αν κάποιος ζητούσε χαρακτηριστικό παράδειγμα του νατουραλισμού στη λογοτεχνία, το μόνο που θα έπρεπε να κάνει είναι να διαβάσει την "Νανά" του Εμίλ Ζολά. Από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου αποκαλύπτονται σχεδόν όλα τα πρόσωπα που θα μετέχουν στη δράση και θα παίρνουν μέρος στις εξελίξεις. Όλοι έχουν μαζευτεί για να παρακολουθήσουν την Νανά στην πρώτη της θεατρική εμφάνιση, η οποία χωρίς να διαθέτει ίχνος ταλέντου, κερδίζει το κοινό με την πληθωρική προσωπικότητά της.
Θα μπορούσε αυτό να είναι το εναρκτήριο βήμα για μια ζωή άνετη , αν η πρωταγωνίστρια δεν ήταν έρμαιο των εσωτερικών της ενστίκτων και των σεξουαλικών της επιθυμιών. Ηρωίδα προερχόμενη από το περιθώριο της κοινωνικής ζωής, θύμα της κοινωνίας, έρχεται σε επαφή με όσους άντρες θελει, κατακτώντας τους όλους, σπαταλώντας όλη την περιουσία τους, με μια μανία να τους οδηγήσει και αυτούς στην καταστροφή. Η μορφή της πόρνης που θέλει να διαφθείρει τους ανθρώπους των ανώτερων κοινωνικών τάξεων. Κανένας δεν μπορεί να της αντισταθεί. Κανείς δεν μπορεί να γλυτώσει τον εαυτό του. Τα πλούτη που κερδίζει δεν μπορούν να καλύψουν την αχόρταγη ματαιοδοξία της Νανά, η οποία επιδίδεται σε μια ανεξέλεγκτη σπατάλη, αποκαλύπτοντας την παράνοια και τον παραλογισμό που είχε κυριεύσει όχι μόνο αυτήν, αλλά και όσους θα έδιναν τα πάντα για να την ευχαριστήσουν. Δεν θα μπορούσε όμως κάποιος αναγνώστης να κατηγορήσει την Νανά, καθώς ο ίδιος ο συγγραφέας περιγράφει όλες τις συνθήκες που την ωθούν στον αγοραίο έρωτα, αναφέροντας μάλιστα ότι όλες οι πράξεις της θα μπορούσαν να θεωρηθούν "εκδίκηση ασυνείδητης μνησικακίας που έτρεφε προς τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις". Καταγγέλει ουσιαστικά την κοινωνική εξαθλίωση και τις απαράδεκτες συνθήκες ζωής που ευθύνονται για την τροπή της ζωής της.